KAMIENIE MILOWE W ROZWOJU MOWY
Strona główna » INTEGRACJA » KĄCIK LOGOPEDYCZNY » KAMIENIE MILOWE W ROZWOJU MOWY
KAMIENIE MILOWE W ROZWOJU MOWY DZIECKA
0 - 3 miesiąc życia
Słyszenie i rozumienie:
- reaguje na głośne dźwięki
- wycisza się lub śmieje, gdy do niego mówimy
- przerywa płacz, słysząc nasz głos
- wzmaga lub osłabia ssanie, gdy usłyszy dźwięki
Nadawanie i mowa:
- głuży - nadaje dźwięki przypominające gruchanie
- radośnie piszczy, słysząc znane dźwięki
- używa krzyku i płaczu do sygnalizowania swoich potrzeb
- inaczej płacze po przemoczeniu, inaczej - gdy jest głodne, itp.
4 - 6 miesiąc życia
- odwraca głowę, szukając źródła dźwięku
- reaguje na zmianę tonu naszego głosu
- zwraca uwagę na zabawki, które wydają dźwięki
- reaguje na muzykę
- gaworzy - powtarza ciągi sylab i dźwięków własnych oraz zasłyszanych z otoczenia
- zagadywane - gaworzy, uśmiecha się, porusza rękami i nogami
7 - 12 miesiąc życia
- odwraca się i patrzy w kierunku źródła dźwięku
- skupia uwagę, gdy do niego mówimy
- pytane: "gdzie mama?", "gdzie tata?", "Gdzie lampa?" _ wskazuje palcem
- chętnie uczestniczy w prostych zabawach typu: "Idzie rak, nieborak", "Sroczka kaszkę ważyła"
- zachęcane, wykonuje proste polecenia, np.: "daj..."
- próbuje naśladować nasze ruchy
- intensywnie gaworzy, np. "ta-ta-ta", "ma-ma-ma", "da-da-da", "ba-ba-ba", "na-na-na"
- używa dźwięków, by zwrócić na siebie uwagę
- wykorzystuje gesty i mimikę, by spytać lub poprosić o coś
- mogą pojawić się pierwsze wyrazy, np. "mama", "tata", "baba"
- pierwsze słowa nie muszą być kojarzone z konkretnym przedmiotem
12 - 24 miesiąc życia
- poproszone, wskazuje niektóre części ciała
- wykonuje najprostsze polecenia, np. "daj buzi", "zrób pa, pa"
- słucha z zainteresowaniem prostych piosenek, wierszyków, krótkich opowiadań
- potrafi wskazać często nazywane przez nas przedmioty
- zamiast słów stosuje wyrażenia dźwiękonaśladowcze: "bach!", "hau", "brrr!" itp.
- powtarza wielokrotnie wyrazy zasłyszane z otoczenia, tzw. "echolalie"
- zaczyna łączyć dwa wyrazy, pojawiają się wyrażenia typu: "nie chcę", "mama, daj!"
- wymawia samogłoski: "a", "u", "i", "o", "e", "y" oraz spółgłoski "m", "b", "p", "t", "n", "ł", "j", "d"
- upraszcza, może wymawiać początek lub koniec słowa,
- ma coraz bogatszy słownik
2 - 3 rok życia
- rozróżnia przeciwieństwa, np. "chodź - stój", "jest - nie ma"
- wykonuje bardziej złożone polecenia np. "weź misia i chodź do mamy"
- wskazuje części ciała
- nazywa większość przedmiotów znanych z otoczenia - może przy tym popełniać błędy typu "ludź" zamiast "człowiek"
- wymawia poprawnie coraz więcej głosek, np. "k", "g", "l"
- trudne głoski może zastępować łatwiejszymi, np. zamiast "szalik" powie "salik" lub "sialik", zamiast "ryba" powie "lyba" lub "jiba"
- pyta: "co to?", stosuje przeczenia, np. "nie ma mamy", zaczyna używać liczby mnogiej
- pytane podaje swoje imię
3 - 4 rok życia
- reaguje na głos z innego pokoju i komunikaty z radia lub telewizji
- potrafi odróżnić wymowę prawidłową od zniekształconej, np. "sanki" - "sianki"
- jest rozumiane przez osoby obce
- buduje coraz dłuższe zdania
- coraz więcej pyta. Odpowiada na proste pytania: "kto?", "co?", "gdzie?', "z kim?", "w czym?"
- często upraszcza najtrudniejsze głoski: "sz", "ż", "cz", "dż", "r"
- zwykle mówi płynnie, czasem mogą pojawiać się zawahania, powtórzenia dźwięków, sylab, wyrazów, przeciągania głosek, tzw. rozwojowa niepłynność mowy
4 - 5 rok życia
- z uwagą słucha prostego opowiadania i potrafi odpowiedzieć na pytania związane z treścią
- rozumie komunikaty wypowiadane przez obce osoby
- zadaje bardzo dużo pytań
- może wymawiać najtrudniejsze głoski: "sz", "ż", "cz", "dż", "r"
- buduje bogate zdania - używa coraz więcej przymiotników
- potrafi opowiedzieć prostą historyjkę
- stosuje podstawowe reguły gramatyczne, choć czasem jeszcze je myli
5 - 6 rok życia
- rozumie trudniejsze instrukcje, np. "klaśnij w dłonie, a potem połóż ręce na kolanach"
- potrafi wysłuchać dłuższe opowiadanie, bajkę, rozumie morał
- rozumie określenia typu: "pod", "na", "obok"
- prawidłowo interpretuje znaki symboliczne, np. "kółko i trójkącik - to będą znaki drogowe!"
- mowa jest wyraźna i poprawna, prawidłowo wymawia wszystkie głoski języka polskiego
- poprawnie buduje zdania - stosuje reguły gramatyczne
- potrafi odpowiedzieć na bardziej złożone pytania, opowiada, używając zdań złożonych
- potrafi opowiedzieć, co widzi na ilustracji, opowiada bajki
- potrafi porozmawiać z obcą osobą, nie odbiegając od tematu
- używa słów określających stosunki przestrzenne i nazywa podstawowe figury geometryczne
za: dr I. Michalak - Widerą oraz mgr K. Węsierską
